Bạn đừng nghĩ con người học tiếng anh theo đúng trình tự " Nghe, Nói, Đọc, Viết" thuận miệng như vậy đâu. Trẻ em học ngôn ngữ mẹ đẻ theo trình tự " Nghe, Nói, Đọc, Viết" rất tự nhiên và trình tự học này đem lại hiệu quả chắc ai cũng biết rồi nên mình không đề cập đến ở đây nữa. Nhưng đối với người trưởng thành rồi thì sao?
Khi tiếp xúc với môt ngôn ngữ mới thì kỹ năng nghe luôn bị hạn chế và đối với
ngôn ngữ tiếng anh cũng vậy. Nếu bạn có nhiều thời gian rảnh thì tại sao không
nâng cao kỹ năng nghe tiếng anh của mình bằng cách áp dụng phương pháp luyện nghe tiếng anh hiệu quả của thấy giáo iết 6 ngôn ngữ dưới đây nhỉ?
A. Phương pháp luyện nghe tiếng anh thụ động (Nghe Thụ Động):
1. Luyện nghe tiếng anh bằng cách “Tắm ngôn ngữ” - Nghe không cần hiểu: Hãy nghe! Đừng hiểu.
Bạn hãy ghi vào CD một số bài nghe
tiếng Anh. Mỗi bài có thể dài từ 1 đến 5 phút. Khi nào bạn ở nhà một mình, hãy mở
các bài đó ra vừa đủ nghe, và cứ lặp đi lặp lại mãi như âm thanh nền suốt ngày
và không cần để ý đến nó.
Trường hợp bạn có USB player hay
iPod, CD player thì hãy đem theo bên mình để mở nghe khi mình có thời gian.
Công việc ‘tắm ngôn ngữ’ này rất
quan trọng, vì cho ta nghe đúng với từng âm của một ngôn ngữ lạ. Loại trừ những
âm lạ ra thì tai của bạn bắt rất nhanh một âm quen. Nếu bạn đã quá quen thuộc với
các âm của một câu hoàn toàn vô nghĩa, nhưng bảo bạn lặp lại thì bạn lặp lại câu
này bạn sẽ vẫn lặp lại được ngay. Nhưng bạn lại không thể lặp lại một câu bằng
chừng ấy âm (nghĩa là 11 âm/vần) mà bạn chưa từng được học đơn giản vì bạn
không thể nghe được, không nhận ra được các âm. Đây là cách luyện nghe tiếng anh giao tiếp cơ bản.
Luyện nghe tiếng anh giao theo
theo lối 'tắm ngôn ngữ' chỉ là để đôi tai bạn được làm quen với ngôn ngữ mới
này hơn, chỉ cần có quá trình là đôi tai của bạn sẽ bắt được các âm của tiếng
Anh và cảm thấy âm ấy tuy hoàn toàn khác với các âm tiếng Việt những lại rất dễ
nghe. Bạn cũng đừng nản lòng vì mình không phân biệt được các âm dù đã luyện
nghe lâu ngày. Bạn hãy nhớ rằng, trước khi mở miệng nói được những câu tiếng Việt
đầu tiên, hiểu được một hai câu ngắn mà cha mẹ bạn muốn truyền đạt, bạn đã có
ít nhất 9 tháng liên tục cả ngày lẫn đêm tắm ngôn ngữ và vẫn tiếp tục 'tắm ngôn
ngữ' tiếng Việt tầm 4, 5 năm nữa!
2. Cách luyện nghe tiếng anh với hình ảnh động
Nếu có thời gian thì bạn hãy xem một
số tin tức tiếng Anh nhưng bạn không nên xem chương trình tiếng Anh của các đài
Việt Nam nhé đặc biệt là trong giai đoạn đầu vì phần lớn xướng ngôn viên Việt
Nam phát âm tiếng anh rất gần với các âm Việt Nam (pronounciation cũng vậy) làm
lỗ tai mình quen với cách phát âm sai này nên khi nghe người bản xứ nói bạn sẽ
không nghe được.
Các hình ảnh đính kèm trong bản
tin giúp bạn “hiểu” được ít nhiều nội dung của bản tin mà không cần phải “dịch”
từng câu của những gì xướng ngôn viên nói. Bạn sẽ yên tâm hơn khi nghe 15 phút
tin tức và tự tóm lược lại bạn sẽ thấy rằng mình đã nắm bắt được phần chính yếu
của nội dung bản tin. Và đây là cách thư hai để tắm ngôn ngữ.
B. Cách luyện nghe tiếng anh theo phương pháp “Nghe chủ động”
1. Luyện nghe tiếng anh qua bản tin special english:
(Ngày xưa, trên đài VOA, sau mỗi
chương trình tôi thường nghe một cụm từ tương tự như: statue, statute hay statu
gì đó, mà không biết viết thế nào, tuy vẫn hiểu đại loại là: hãy đợi đấy để
nghe tiếp. Mãi sau này tôi mới biết rằng thuật ngữ rất quen thuộc ấy là 'stay
tune', nhưng một thời gian dài, chính tả của chữ ấy đối với tôi không thành vấn
đề!)
- Thu một bản tin, và nghe lại rồi
chép ra nhiều chừng nào hay chừng ấy… nhớ là đừng tra cứu tự điển hay tìm hiểu
nghĩa vội mà hãy đoán nghĩa trong nội dung câu và cố gắng nhớ lại âm thanh của
từng từ hay cụm từ mà bạn ghi chép được sau này khi bạn lặp đi lặp lại quá
trình nghe này tự nó sẽ rõ nghĩa.
2. Tập trung luyện nghe lại một số bài luyện nghe tiếng anh trong giai đoạn ‘tắm ngôn ngữ’
- Lấy lại script của những bài
mình từng nghe, đọc lại và nhớ lại trong tưởng tượng lời đọc mà mình từng nghe
nhiều lần.
Sau đó xếp bản script và nghe lại
để hiểu. Lần này: tự nhiên mình sẽ nghe rõ từng tiếng và hiểu. Trường hợp không
hiểu một từ hay cụm từ, thì gắng lặp lại nhiều lần đúng như mình đã nghe, sau
đó lật lại script để so sánh.
3. Một số bài Audio trong Forum này:
Nghe nhiều lần, trước khi đọc
script. Sau đó, đọc lại script, chủ yếu kiểm tra những từ mình đã nghe hoặc
đoán, hoặc những từ mà mình có thể phát âm lại nhưng không hiểu viết và nghĩa
thế nào. Qua việc này, nhiều khi ta phát hiện rằng một từ mình rất quen thuộc
mà từ xưa đến nay mình cứ in trí là phải nói một cách nào đó, thì thực ra cần
phải nói khác hẳn và phát âm như thế thì mới mong nghe đúng và nói cho người
khác hiểu. Sau đó, xếp bản script và nghe lại một hai lần nữa. (Ví dụ: hai chữ
tomb, bury, khi xưa tôi cứ đinh ninh là sẽ phát âm là 'tôm-b(ơ), bơri' - sau
này nghe chữ 'tum, beri' tôi chẳng hiểu gì cả - dù cho tôi nghe rõ ràng là tum,
beri -cho đến khi xem script thì mới vỡ lẽ!)
4. Luyện nghe tiếng anh qua bài hát
Bạn hãy chọn một số bài hát mà
mình thích, tìm lyrics của nó rồi vừa nghe vừa nhìn lyrics. Sau đó học thuộc
lòng và hát song song với ca sĩ và gắng phát âm cũng như giữ tốc độ và trường độ
cho đúng. Khi nào buồn buồn cũng có thể tự hát cho mình nghe (nếu không có giọng
tốt và hát sai giọng một tí cũng không sao, vì chủ yếu là tập phát âm, tốc độ,
trường độ và âm điệu tiếng Anh). Và nói cho đúng giọng qua bài hát cũng là một
cách giúp mình sau này nhạy tai hơn khi nghe, vì thường thường ngôn ngữ trong
các bài hát khó nghe hơn những câu nói bình thường rất nhiều.
Đây chính là cách luyện nghe tiếng anh hiệu quả của thầy giáo biết 6 thứ tiếng, tại sao các bạn lại không thử thực
hiện phương pháp này nhỉ!
